گل رسی که در سفالگری با چرخ استفاده می شود باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟

گلی که در سفالگری با چرخ استفاده می کنیم باید انعطاف پذیر باشد. گل خوب چرخکاری نباید در هنگام کار، آب را به خود جذب کند و در حین کار باید در عین خیس و نازک بودن فرم خود را حفظ کند.

گرچه امکان دارد که فرم های ساده را از گلهای زبر و انعطاف ناپذیر چرخکاری بوجود آورد. گلهای چرخکاری باید محکم، قابل انعطاف، چسبنده، با دانه های زبر بوده تا بتوانند مانند یک اسکلت در نگهداری گل، هنگامی که خیس و نرم است در هنگام چرخکاری آن را سر پا نگهدارد.

در گلهای چرخکاری آب رفتن و تاب برداشتن قابل قبول بوده، بنابراین باید در خشک کردن و پختن این گلها دقت لازم به عمل آورد. با شهر سفال همراه باشید.

همچنین بخوانید: ۴ نوع خاک رس مناسب سفالگری 

مواد لازم موجود در گل رس

بطورکلی در گل چرخکاری باید مواد غیرقابل انعطاف مانند فلدسپار و فلینت را به حداقل رسانید. گلی که با مواد ساده تشکیل شده باشد به همان طریق که در طبیعت بسیار یافت می شود و در حرارت پایین پخته می شود در طبیعت بسیار است.

اگر چنین گلی در دسترس نبود، مجموعه چند گل انعطاف پذیر را می توان بکار برد. گل بال تقریبا همیشه برای افزایش انعطاف پذیری بکار می رود.

ولی هنگامی که مقدار آن از ۳۰ درصد افزایش پیدا کند با مشکل آب رفتن زیاد و چسبندگی بیش از حد مواجه خواهیم شد. برای بدست آوردن گلی که بعد از پختن قهوه ای رنگ باشد باید از گل قرمز با نقطه ذوب پایین استفاده کنیم.

همچنین بخوانید: آشنایی با انواع گل رس

گل رس چرخکاری

گرچه گل چرخکاری بایستی انعطاف پذیر و سخت باشد ولی هر چرخکاری می داند که گلی که خیلی نرم باشد برای ساختن ظروف بزرگ و بلند مناسب نیست.

برای ساختن ظروفی که ارتفاع آنها از ۲۵ سانتی متر بیشتر باشد، اسکلت بندی لازم است. شاموت یا گل زبر می تواند عمل اسکلت بندی را در این مورد انجام دهد.

شاموت به اندازه های ۳۰ تا ۸۰ بهترین وسیله برای کمک به سفالگر چرخکار می باشد. اگر شاموت خیلی نرم باشد انعطاف پذیری را کم می کند و باعث خشک شدن سریع گل می شود. اگر شاموت خیلی زبر باشد باعث خراشیدگی سریع انگشت ها می شود.

گل نسوز یا گل فلینت را می توان به همراه و یا به جای شاموت بکار برد. بطور کلی در حدود ۸ تا ۱۰ درصد مواد خرد شده می توانند در بهتر کردن گل چرخکاری کمک کنند.

اگر بیش از ده درصد شاموت بکار ببریم گل در هنگام چرخکاری زود خشک شده و انعطاف پذیری خود را از دست می دهد. چرخکار با هر نوع گل می تواند ظروف با بزرگی و ارتفاع محدودی را بسازد، هر گل می تواند تنها تا اندازه ای بالا بیاید و پس از آن تاب ایستادگی را از دست می دهد.

فرقی نمی کند که چرخکار به چه درجه استادی رسیده باشد، زیرا هر گلی دارای قابلیت ایستادگی خاص خود می باشد. به این دلیل است که استادی سفالگر بستگی بسیاری به نوع گل دارد و او در جست و جوی گلی است تا با کمک آن بتواند فرم و مهارت خود را هرچه بهتر نشان دهد و وقتی سفالگر با نوعی گل آشنایی کامل پیدا کرد برای او مشکل است تا از آن دل بکند.

بدیهی است که بسیاری از سفالگران تازه کار برعکس استادکاران هنگام کار با گل با مسائل گوناگونی مواجه می شوند و به علت ناآگاهی با مواد اولیه نمی دانند به علت اصلی عدم پیشرفت خود دست یابند.

همچنین بخوانید: آموزش سفالگری با چرخ

گل مناسب چرخکاری

گل مناسب برای سفالگر چرخکار بسیار اهمیت دارد و بخش عمده لذت آفرینش در چرخکاری در دست داشتن گل سخت، ورز داده شده، چرب گون و حساس می باشد.

برای کارآیی بیشتر گل چرخکار می توان مقداری بنتونایت به آن افزود، بنتونایت وقتی خیس شود متورم و ژله مانند می گردد و وجود مقدار کمی از آن می تواند انعطاف پذیری گل را زیاد کند.

اگر مقدار بنتونایت موجود در گل از ۲ درصد بیشتر شود باعث چسبندگی زیاد از حد شده و بیشتر از آن ممکن است مسائل خستگی سریع را در گل پیش بیاورد.

رنگ و بافت گل

رنگ گل پخته شده سفید، خاکستری، شیری، کرم، قرمز، قرمز نارنجی، تا قهوه ای و قهوه ای سوخته، سیاه نیز ممکن است دیده شود.

این تنوع رنگ ها است که به سفالگر امکانات انتخاب انواع گلهای سفالگری را می دهد. از لحاظ بافت هم گل از نرم خیلی لطیف تا زبر و خشن وجود دارد.

رنگ و بافت گل پخته خیلی شبیه به سنگ، ماسه . مواد طبیعی اطراف ما است. در حقیقت رنگ سفال به وسیله اکسید آهن موجود در آن مشخص می گردد.

همینطور مواد طبیعی اطراف ما نیز بوسیله فرم های گوناگون مواد آهن رنگ می گیرند. توجه اصلی ما به رنگ گل پخته است و شاید این بدان علت باشد که این رنگ خاکی یا مشکی را بیشتر به مناظر اطراف خود ربط می دهیم.

تقریبا هرکسی علاقه ای طبیعی به رنگ و بافت حقیقی و ساده آجر، گلدان و سایر گلهای پخته دارد. این سری رنگ های طبیعی گرچه به آسانی در سفالگری بدست می آید ولی مشاهده می کنیم که رنگ های طبیعی شاید پس از پخته شدن خیلی هم جذابیت نداشته و سفالگر باید برای اصلاح آنها کارهایی انجام دهد.

گل قالب گیری بشقاب زنی

ظروفی که در چرخ های بشقاب سازی ساخته می شوند باید دارای انعطاف پذیری متوسط بوده و حداقل آب رفتن و تاب خوردگی را داشته باشد.

در این روش ظروف پس از فرم یافتن معمولا در قالب باقی می مانند تا همراه با آب رفتن فرم نهایی خود را بدست آورند. این روش به گل سخت تری که آب رفتگی زیاد نداشته باشد احتیاج دارد. 

گل رس خشک شده را چگونه نرم کنیم؟

شاید برای شما سوال باشد زمانی که گل رس خشک شد آن را چگونه نرم کنیم یا اصلا چه کنیم که گل رس ما خشک نشود، در جواب این سوال باید بگویم که شما باید از همان ابتدا که گل را تهیه می کنید آن را داخل پلاستیک و در فضای بسته قرار دهید و اگر حجم گل رس شما زیاد است روی آن پلاستیک بکشید تا هوا به آن نخورد.

هر زمان که گل رس را نیاز داشتید مقداری از آن را بردارید و بقیه را مجدد داخل پلاستیک قرار دهید. اگر هم گل رس شما خیلی خشک شد در حدی که با آب زدن معمولی هم نرم نشد باید آن را داخل یک سطل بریزید و آن را خورد کنید و روی آن آب بریزید و اجازه بدهید جذب گل شود بعد از آن کم کم گل خشک شده نرم می شود و می توانید آن را ورز دهید و استفاده کنید.

بیشتر بدانید: خشک کردن و پختن گل رس

علت ترک خوردن گل رس چیست؟

علت ترک خوردن گل رس این است که گل به یکباره خشک می شود. شما بعد از اینکه سفال موردنظر را ساختید باید اجازه دهید به مرور خشک شود تا ترک برندارد، اگر به یکباره خشک شود ممکن است ترک بردارد.

در این مقاله تا حدودی با گل رس مورد استفاده در چرخ سفالگری آشنا شدیم و فهمیدیم گل رسی که سفالگران در روش چرخی استفاده می کنند باید چه ویژگی هایی داشته باشد و رنگ آن بعد از پخت به چه صورت است.

در این مقاله قصد داریم انواع اردوخوری سرامیکی که در شهر لالجین تولید می‌شوند را مورد بررسی قرار دهیم تا شما بتوانید این محصولات را به خوبی بشناسید و اگر قصد خرید این محصولات را دارید، خرید راحتی داشته باشید.

از شما می‌خواهیم تا انتهای این مقاله با شهر سفال همراه باشید.

اردوخوری چیست؟

اردوخوری سرامیکی یعنی چه؟ اردو (اردور) واژه‌ای فرانسوی به معنای پیش غذا می‌باشد. همان‌طور که همه‌ی ما می‌دانیم، پیش غذا قبل از غذای اصلی سرو می‌شود و حجم آن کمتر از غذای اصلی می‌باشد.

به همین دلیل برای سرو پیش غذا از یک سری ظروف خاص استفاده می‌شود که به آن‌ها اردوخوری گفته می‌شود.

ظرف اردوخوری چیست؟

همان‌طور که گفته شد اردوخوری از جمله ظروفی است که برای سرو پیش غذا و تنقلات استفاده می‌شود. این ظرف بیشتر از جنس سرامیک و چینی ساخته می‌شود و در شکل، طرح و رنگ، تنوع زیادی دارد.

انتخاب ظرف اردوخوری سرامیکی برای پذیرایی بستگی به سلیقه‌ی شما دارد و این خیلی مهم است که شما برای هر پیش غذا چه نوع ظرفی انتخاب کنید که هم زیبا باشد و هم متناسب با پیش غذا باشد.

موارد کاربرد اردوخوری سرامیکی

امروزه ظروف سرو غذا بسیار زیاد و متنوع شده است و هر نوع غذایی، ظرف مخصوص به خود را دارد، اگر شما هم مانند بعضی از افراد طرفدار پیش غذا و انواع خوراکی های کوچک که در اصطلاح امروزی به آن‌ها فینگرفود می‌گویند، هستید ظروف اردوخوری باعث می‌شود که میز شما بسیار زیباتر جلوه کند.

چگونه یک ظرف اردوخوری مناسب را انتخاب کنیم؟

همان‌طور که می‌دانید ظروف اردوخوری در جنس‌های مختلفی مانند چوبی، چینی، سرامیکی و غیره تولید می‌شوند. از آن‌جایی که در شهر لالجین فقط ظروف سفالی و سرامیکی تولید می‌شود، ماهم در اینجا فقط راجع‌به ظرف اردوخوری سرامیکی صحبت می‌کنیم.

برای خرید یک اردوخوری سرامیکی باکیفیت باید حتما دقت کنید که این ظروف صاف و صیقلی باشند و در بدنه‌ی آن‌ها ایرادی وجود نداشته باشد، هرچند که این ظروف صدرصد مانند جنس چینی نیستند و قطعا یک ایراد کوچک خواهند داشت.

اما با این وجود باید سعی کرد که محصولی بدون ایراد انتخاب کرد، هنگام خرید باید دقت داشت که ظروف تاب نداشته باشند که این مشکل را می‌توانید با این روش متوجه شوید، ظرف موردنظر را روی یک سطح صاف قرار دهید اگر ظرف تکان نخورد و با میز یا هرجایی که قرار دادید هم‌سطح شد به این معنی است که تاب ندارد.

مهم‌تر از همه آن است که هنگام خرید باید دقت داشته باشید تا ظرف موردنظر شما ترکی نداشته باشد.

انواع ظرف اردوخوری سرامیکی

این ظروف مدل‌های مختلفی دارند و به صورت چندخانه با طرح‌های مختلف تولید می‌شوند و بیشتر هم به رنگ سفید هستند. ما در این سایت چند مدل مختلف از این ظروف را داریم که می‌توانید آن‌ها را مشاهده کنید.

اردوخوری سرامیکی جدید

در شهر لالجین که مرکز تولید سفال و سرامیک کشور است، مدل‌های متنوعی از ظروف سرامیکی تولید و به بازار عرضه می‌شود که یک نوع از این ظروف اردوخوری سرامیکی می‌باشد که بسیار زیبا و باکیفیت تولید می‌شوند.

این ظروف اردوخوری دو مدل دسته‌دار و بدون دسته هستند، که در مدل دسته‌دار آن، دسته و پیچ جهت اتصال دسته به ظرف داخل کارتن قرار داده می‌شود.

قیمت اردوخوری سرامیکی

اردوخوری هایی که از جنس سرامیک هستند نسبت به سایر جنس‌ها مثل چینی، چوبی و غیره قیمت بسیار مناسبی دارند.

یک نکته‌ی مثبتی هم که در اینجا وجود دارد این است که سایت شهر سفال خدمات خود را به صورت مستقیم از شهر لالجین ارائه می‌دهد، به همین دلیل قیمت‌های این سایت بسیار مناسب‌تر از سایر فروشگاه‌ها خواهد بود.

گل سفالگری چیست؟

گل سفالگری گلی است که از ترکیب گلهای مختلف برای انجام کار ویژه سفالگری بدست آمده باشد. بسیاری از گل های رس به همان طریق که از معدن استخراج می شوند قابل استفاده مستقیم در سفالگری می باشند.

برای نمونه در آجرپزی از لحاظ تجارتی ترکیب گل با مواد دیگر مقرون بصرفه نیست و بطور کلی گل آجرپزی در بسیاری از جاها بصورت مطلوب وجود دارد.

بعلاوه گل سفالگری هم در بسیاری از جاها بدانگونه بدست می آید که تنها با افزودن مقداری آب به آن قابل استفاده مستقیم در سفالگری می باشد.

این نوع گل ها را میتوان گل طبیعی سفالگری نامید. سفالگران گذشته اغلب از اینگونه گلها استفاده می نمودند و با گل بندرت مواد دیگری مخلوط می کردند گرچه گاهی اوقات برای بهتر کردن کارایی گل موادی به آن می افزودند.

برای نمونه می توان برای جلوگیری از آب رفتن زیاد گل و همچنین جلوگیری از تاب برداشتن ظروف هنگام پختن مقداری ماسه نرم به آن افزود. با شهر سفال همراه باشید.

خرید گلدان

خرید گل سفالگری بهداشتی

چه خاکی برای سفالگری مناسب است؟

همه سفالگران بر اساس تجربه خود می دانند که خاک رس مورد نیاز سفالگری را می توانند از زمین هایی که ترک خورده هستند و در کنار رودخانه ها قرار دارند تهیه کنند.

برای تشخیص مرغوبیت خاک آن را آزمایش می کنند، اگر گل بدست آمده از خاک موردنظر حالت چسبنده و انعطاف پذیر داشت آن خاک مرغوب است اما اگر انعطاف پذیر نبود به این معنی است که ماسه آن زیاد است و خاک مرغوبی نیست.

سفالگران همینطور باید بدانند که چه نوع خاک رسی برای تهیه گل سفالگری و ساخت چه سفالی مناسب است بطور مثال خاک رسی که مواد قلیایی آن زیاد است اصلا خاک خوبی نیست و این مواد قلیایی بصورت شوره های سفید رنگ در سطح گل قابل مشاهده هستند.

اگر این خاک را به گل تبدیل کنیم و اجازه بدهیم خشک شود شوره های سفید که ناشی از مواد قلیایی است در سطح گل نمایان می شوند. یکی دیگر از ناخالصی ها که باعث می شود خاک رس نامرغوب باشد وجود آهک در خاک رس است.

اگر از این گل سفالگری، سفالی ساخته شود، آهک موجود در گل متورم می شود و به همان صورت باقی می ماند که به مرور باعث ترک برداشتن سفال و پوسته پوسته شدن آن می شود.

گچ هم داخل گل رس مانند آهک عمل می کند. این پوست پوست شدن امکان دارد چند روز بعد از پختن سفال اتفاق بیافتد.

اگر داخل گل مواد آلی وجود داشته باشد باعث مرغوبیت گل می شود. اگر گل چسبندگی زیادی داشته باشد نشانه این است که مواد آلی داخل آن وجود دارد و سفال بعد از اینکه پخته شد به رنگ قهوه ای درمی آید.

خاک رس بصورت طبیعی به رنگ های قهوه ای، خاکستری، نخودی و سفید است. اکثر گل ها دارای یک سری مواد شیمیایی هستند و تفاوت رنگ گل به دلیل وجود این مواد است.

بطور کلی گل ها بعد از اینکه از کوره در می آیند تقریبا به رنگ قرمز هستند. که این رنگ قرمز به دلیل وجود آهن است. بیشتر خاک رس های موجود در زمین تا ۵% آهن دارند به همین دلیل نمی شود آن ها را در حرارت ۱۱۲۵ درجه پخت و حرارت داد.

اگر خود خاک سفید یا رنگ روشن باشد بعد از پخت هم روشن است. این خاک ها کمیاب هستند و گل تهیه شده از آنها انعطاف پذیر نیست.

همچنین بخوانید: مواد تشکیل دهنده گل رس چیست؟

مخلوط کردن خاک رس

به دو روش می توان گل سفالگری را تهیه کرد، روش اول شیوه سنتی و روش دوم شیوه مکانیکی و استفاده کردن از وسایل برقی است، جدا جدا به توضیح هرکدام می پردازیم:

شیوه سنتی: در روش سنتی سفالگران ابتدا کلوخ ها را خرد و ریز می کنند و مقداری آب به خاک اضافه می کنند و آن را لگد می زنند.

در این روش ورز دادن گل خیلی مهم است، اگر سفالگر از گل لگد زده نشده و ورز داده نشده استفاده نکند نتیجه خوبی از کار خود نمی گیرد.

ورز دادن گل از زمان های قدیم وجود داشته و از آثار به جا مانده از مصر باستان نقش هایی از ورز دادن و لگد کردن گل وجود دارد که این تصاویر مربوط به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد است.

در تهیه گل سفالگری به روش سنتی گل هایی که ورز داده اند را در یک سری ظرف چوبی یا خمره های بزرگ که نمناک هم هستند در انبار نگه داری می کنند و پس از ترشیدگی مانند خمیر نان با لگد زدن و مشت زدن گل هوای گل را خارج می کنند.

جالب است بدانید راجع به موضوع ساخت سفال از گل در قرآن کریم هم اشاره شده است، آیه چهاردهم، سوره مبارکه الرحمن: “خلق الانسان من صلصال کالفخار” خداوند انسان را از گل آماده برای سفال آفرید.

شیوه مکانیکی: در این روش از همزن برقی استفاده می شود، هنگام چرخش پره های همزن دوغاب گل مخلوط می شود و کلوخ های آن از بین می رود.

بعد از اینکه این مرحله به خوبی انجام شد برای جدا کردن مواد درشت و ناخالصی از دوغاب گل آن را الک می کنند و سپس آب اضافی آن را می گیرند.

این مرحله از تولید گل بسیار مهم است زیرا برای بدست آوردن یک گل مناسب و انعطاف پذیر باید به مقدار کافی آب اضافی آن تبخیر شود.

یکی از روش های خارج کردن آب اضافی گل رس، ته نشین شدن گل در ظرف های مخصوص است، در این روش آب در سطح گل قرار می گیرد و ذرات گل ته نشین می شود.

همچنین بخوانید: خاک رس چیست؟

ورز دادن گل سفالگری

این مرحله یکی از مهم ترین مراحل تهیه گل سفالگری است و سفالگران باید توجه کافی به آن داشته باشند. سفالگران بعد از اینکه آب و خاک را مخلوط کردند اجازه می دهند تا آب در یک مدت زمان کافی به مرور داخل گل نفوذ کند این کار چند روز طول می کشد و در این مدت باکتریها داخل گل رشد می کنند که این برای گل بسیار مفید است.

اگر گل مرطوب در محیط گرم نگه داری شود باکتری ها سریع تر رشد می کنند. باکتری ها باعث می شوند که مواد اسیدی داخل گل ایجاد شود که این مورد هم برای انعطاف و شکل پذیری گل بسیار مفید است.

سفالگران روش های مختلفی برای سریع تر کردن رشد باکتری ها دارند یکی از این روش ها اضافه کردن گل قدیمی به گل جدید است، روش دوم اضافه کردن نشاسته یا سرکه به گل است که محیط رشد باکتری را فراهم می کنند.

علاوه بر این سفالگران برای اینکه گل انعطاف خوبی داشته باشد مقداری کف صابون به آن اضافه می کنند، بعد از گذشتن دو هفته گل آماده استفاده است، سفالگران می توانند آماده بودن گل را از بوی آن تشخیص بدهند. 

خشک کردن و پختن گل سفالگری

خشک کردن گل: خاک رس وقتی به گل رس تبدیل می شود حالت چسبنده دارد و بعد از اینکه پخته شد سخت می شود. گل رس هنگامی که خشک می شود تقریبا ۸% از آن آب می رود به این دلیل که وقتی خاک رس به گل تبدیل می شود مقداری آب جذب می کند که این مقدار آب ۳۵% از کل گل رس است.

اگر هوا رطوبت خیلی زیادی داشته باشد، گل خشک نمی شود اما اگر کم باشد گل به راحتی خشک می شود. وقتی که گل خشک می شود ذرات آن به هم نزدیک می شوند و حجم جسم کمتر می شود.

هنگام خشک شدن شیء موردنظر به دلیل اختلاف در ضخامت قسمت های مختلف سفال ممکن است ترک بردارد که برای جلوگیری از آن سفال باید بصورت طبیعی خشک شود.

مراحل پختن گل: زمانیکه درجه حرارت کوره به ۱۰۰ درجه می رسد تمام آب موجود در سفال تبخیر می شود و سفال کاملا خشک می شود. بعد از این مرحله مدت زمان پخت گل به ذرات موجود در گل بستگی دارد.

وقتی که سفال موردنظر پخته می شود تغییرات فیزیکی و شیمیایی در گل رس بوجود می آید، و گل رسی که قبل از پخت نرم و شکننده بود بعد از پخت سخت می شود و استحکام می یابد، به طور کلی پخت گل در دو مرحله صورت می گیرد که در ادامه به آنها می پردازیم:

مرحله اول: در این مرحله گل بطور کامل خشک می شود و تمام آب موجود در آن تبخیر می شود، این مرحله باید آهسته انجام شود. در بین سفالگران این مرحله به بخار شدن آب سفال معروف می باشد. سفالگران بخار و نوع دود کوره را به خوبی تشخیص می دهند.

برای اینکه هنگام پخت، سفال ترک برندارد سفالگران مقداری علف یا کاه خورد شده را با گل رس مخلوط می کنند تا هنگام پخت سفال بسوزد و فضاهای باقی مانده حالت اسفنجی پیدا کند و باعث استحکام سفال شود.

در پایان این مرحله سفالگران آتش کوره را بیشتر می کنند تا حرارت آن به ۴۰۰ درجه سانتی گراد برسد و آب شیمیایی موجود در گل که تا قبل این حرارت بدون واکنش بود از بین برود و خارج شود. عمل تبخیر آب شیمیایی بسیار مهم است و باید با دقت انجام شود.

زیرا اگر دمای کوره یک مرتبه زیاد شود امکان دارد سفال ترک بردارد و بشکند، آب شیمیایی موجود در گل رس از مواد ترکیب شده با ذرات تشکیل دهنده گل است که میزان آن معمولا ۱۴% است.

همچنین بخوانید: خشک کردن و پختن گل سفالگری

مرحله دوم: این مرحله به اکسید شدن اختصاص دارد، منظور از اکسید شدن ترکیب با اکسیژن هوا است. در هنگام پخت گل موادی که قبلا اکسید نبوده اند، اکسید و یا تجزیه می شوند که این مواد شامل مواد آلی مانند کربن و مواد غیرآلی و سولفاتها است.

این کار زمانیکه درجه حرارت به ۹۰۰ درجه سانتی گراد می رسد اتفاق می افتد. اگر اکسیژن در فضای کوره به مقدار کافی وجود داشته باشد کربن موجود در گل با پختن اکسید می شود، اما اگر اکسیژن کافی وجود نداشته باشد مقداری کربن در گل باقی می ماند و باعث می شود سفال به رنگ سیاه یا قهوه ای درآید.

مرحله سوم: این مرحله مربوط به تجزیه کوارتز است، مقدار زیادی کوارتز در داخل گل وجود دارد که با بالا رفتن درجه حرارت تجزیه می شود.

مرحله چهارم: این مرحله شیشه ای شدن یا استحاله نام دارد، زمانی که درجه حرارت از گداختن عبور کرد یک سری واکنش ها صورت می گیرد که به آن استحاله می گویند.

در سفالگری استحاله یعنی سخت شدن و شیشه ای شدن است که سفال حالت شکننده پیدا می کند. اگر درجه حرارت کوره از این هم بیشتر شود ممکن است سفال ذوب شود و از بین برود.

استحاله چیست؟

استحاله در درجه حرارت های مختلف بوجود می آید. به عنوان مثال در گل قرمز درجه حرارت لازم ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد است و در بقیه گل ها ۱۲۵۰ درجه سانتی گراد است. در مرحله استحاله گل به اندازه ۱۰% آب می رود.

چگونه گل رس خشک شده را نرم کنیم؟

گل رس اگر در هوای آزاد قرار گیرد به مرور آب موجود درآن خشک می شود، برای جلوگیری از خشک شدن گل رس بعد از هربار استفاده حتما باید توسط نایلون آن را بپوشانیم اما اگر گل رس خشک شد و خواستیم آن را نرم کنیم باید به نسبت خشکی به آن آب اضافه کنیم.

اگر گل خیلی خشک بود باید آن را خرد کنیم و داخل یک ظرف بریزیم و روی آن آب بریزیم و اجازه بدهیم تا کم کم آب جذب گل شود، بعد آن را هم میزنیم و ورز می دهیم تا نرم شود.

گل سفید سفالگری چیست؟

گل سفید سفالگری از مواد سرامیکی تهیه می شود، بطور کلی دو روش برای استفاده مواد سرامیک وجود دارد، یک روش بصورت مایع است که به آن دوغاب می گویند و روش دوم بصورت گل سفالگری است. این نوع گل چسبندگی بالایی دارد و در زمان کوتاهی خشک می شود.

دمایی که این نوع گل در حالت بیسکوییت و خام می تواند تحمل کند ۹۸۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد است و بعد از لعاب خوردن هم در دمای ۱۰۴۰ تا ۱۰۶۰ درجه سانتی گراد حرارت می بینند.

تمام اشیائی که با گل رس ساخته می شوند و همینطور تمام روش هایی که در ساخت سفال مانند چرخی، دستی و غیره استفاده می شود با استفاده از گل سفید سرامیک هم قابل استفاده است و می توان اشیاء مختلفی با آن ساخت.

گل سفالگری چیست؟

گل سفالگری گلی است که از ترکیب گلهای مختلف برای انجام کار ویژه سفالگری بدست آمده باشد. بسیاری از گل های رس به همان طریق که از معدن استخراج می شوند قابل استفاده مستقیم در سفالگری می باشند.

برای نمونه در آجرپزی از لحاظ تجارتی ترکیب گل با مواد دیگر مقرون بصرفه نیست و بطور کلی گل آجرپزی در بسیاری از جاها بصورت مطلوب وجود دارد.

بعلاوه گل سفالگری هم در بسیاری از جاها بدانگونه بدست می آید که تنها با افزودن مقداری آب به آن قابل استفاده مستقیم در سفالگری می باشد.

این نوع گل ها را میتوان گل طبیعی سفالگری نامید. سفالگران گذشته اغلب از اینگونه گلها استفاده می نمودند و با گل بندرت مواد دیگری مخلوط می کردند گرچه گاهی اوقات برای بهتر کردن کارایی گل موادی به آن می افزودند.

برای نمونه می توان برای جلوگیری از آب رفتن زیاد گل و همچنین جلوگیری از تاب برداشتن ظروف هنگام پختن مقداری ماسه نرم به آن افزود. با شهر سفال همراه باشید.

خرید گلدان

خرید گل سفالگری بهداشتی

چه خاکی برای سفالگری مناسب است؟

همه سفالگران بر اساس تجربه خود می دانند که خاک رس مورد نیاز سفالگری را می توانند از زمین هایی که ترک خورده هستند و در کنار رودخانه ها قرار دارند تهیه کنند.

برای تشخیص مرغوبیت خاک آن را آزمایش می کنند، اگر گل بدست آمده از خاک موردنظر حالت چسبنده و انعطاف پذیر داشت آن خاک مرغوب است اما اگر انعطاف پذیر نبود به این معنی است که ماسه آن زیاد است و خاک مرغوبی نیست.

سفالگران همینطور باید بدانند که چه نوع خاک رسی برای تهیه گل سفالگری و ساخت چه سفالی مناسب است بطور مثال خاک رسی که مواد قلیایی آن زیاد است اصلا خاک خوبی نیست و این مواد قلیایی بصورت شوره های سفید رنگ در سطح گل قابل مشاهده هستند.

اگر این خاک را به گل تبدیل کنیم و اجازه بدهیم خشک شود شوره های سفید که ناشی از مواد قلیایی است در سطح گل نمایان می شوند. یکی دیگر از ناخالصی ها که باعث می شود خاک رس نامرغوب باشد وجود آهک در خاک رس است.

اگر از این گل سفالگری، سفالی ساخته شود، آهک موجود در گل متورم می شود و به همان صورت باقی می ماند که به مرور باعث ترک برداشتن سفال و پوسته پوسته شدن آن می شود.

گچ هم داخل گل رس مانند آهک عمل می کند. این پوست پوست شدن امکان دارد چند روز بعد از پختن سفال اتفاق بیافتد.

اگر داخل گل مواد آلی وجود داشته باشد باعث مرغوبیت گل می شود. اگر گل چسبندگی زیادی داشته باشد نشانه این است که مواد آلی داخل آن وجود دارد و سفال بعد از اینکه پخته شد به رنگ قهوه ای درمی آید.

خاک رس بصورت طبیعی به رنگ های قهوه ای، خاکستری، نخودی و سفید است. اکثر گل ها دارای یک سری مواد شیمیایی هستند و تفاوت رنگ گل به دلیل وجود این مواد است.

بطور کلی گل ها بعد از اینکه از کوره در می آیند تقریبا به رنگ قرمز هستند. که این رنگ قرمز به دلیل وجود آهن است. بیشتر خاک رس های موجود در زمین تا ۵% آهن دارند به همین دلیل نمی شود آن ها را در حرارت ۱۱۲۵ درجه پخت و حرارت داد.

اگر خود خاک سفید یا رنگ روشن باشد بعد از پخت هم روشن است. این خاک ها کمیاب هستند و گل تهیه شده از آنها انعطاف پذیر نیست.

همچنین بخوانید: مواد تشکیل دهنده گل رس چیست؟

مخلوط کردن خاک رس

به دو روش می توان گل سفالگری را تهیه کرد، روش اول شیوه سنتی و روش دوم شیوه مکانیکی و استفاده کردن از وسایل برقی است، جدا جدا به توضیح هرکدام می پردازیم:

شیوه سنتی: در روش سنتی سفالگران ابتدا کلوخ ها را خرد و ریز می کنند و مقداری آب به خاک اضافه می کنند و آن را لگد می زنند.

در این روش ورز دادن گل خیلی مهم است، اگر سفالگر از گل لگد زده نشده و ورز داده نشده استفاده نکند نتیجه خوبی از کار خود نمی گیرد.

ورز دادن گل از زمان های قدیم وجود داشته و از آثار به جا مانده از مصر باستان نقش هایی از ورز دادن و لگد کردن گل وجود دارد که این تصاویر مربوط به ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد است.

در تهیه گل سفالگری به روش سنتی گل هایی که ورز داده اند را در یک سری ظرف چوبی یا خمره های بزرگ که نمناک هم هستند در انبار نگه داری می کنند و پس از ترشیدگی مانند خمیر نان با لگد زدن و مشت زدن گل هوای گل را خارج می کنند.

جالب است بدانید راجع به موضوع ساخت سفال از گل در قرآن کریم هم اشاره شده است، آیه چهاردهم، سوره مبارکه الرحمن: “خلق الانسان من صلصال کالفخار” خداوند انسان را از گل آماده برای سفال آفرید.

شیوه مکانیکی: در این روش از همزن برقی استفاده می شود، هنگام چرخش پره های همزن دوغاب گل مخلوط می شود و کلوخ های آن از بین می رود.

بعد از اینکه این مرحله به خوبی انجام شد برای جدا کردن مواد درشت و ناخالصی از دوغاب گل آن را الک می کنند و سپس آب اضافی آن را می گیرند.

این مرحله از تولید گل بسیار مهم است زیرا برای بدست آوردن یک گل مناسب و انعطاف پذیر باید به مقدار کافی آب اضافی آن تبخیر شود.

یکی از روش های خارج کردن آب اضافی گل رس، ته نشین شدن گل در ظرف های مخصوص است، در این روش آب در سطح گل قرار می گیرد و ذرات گل ته نشین می شود.

همچنین بخوانید: خاک رس چیست؟

ورز دادن گل سفالگری

این مرحله یکی از مهم ترین مراحل تهیه گل سفالگری است و سفالگران باید توجه کافی به آن داشته باشند. سفالگران بعد از اینکه آب و خاک را مخلوط کردند اجازه می دهند تا آب در یک مدت زمان کافی به مرور داخل گل نفوذ کند این کار چند روز طول می کشد و در این مدت باکتریها داخل گل رشد می کنند که این برای گل بسیار مفید است.

اگر گل مرطوب در محیط گرم نگه داری شود باکتری ها سریع تر رشد می کنند. باکتری ها باعث می شوند که مواد اسیدی داخل گل ایجاد شود که این مورد هم برای انعطاف و شکل پذیری گل بسیار مفید است.

سفالگران روش های مختلفی برای سریع تر کردن رشد باکتری ها دارند یکی از این روش ها اضافه کردن گل قدیمی به گل جدید است، روش دوم اضافه کردن نشاسته یا سرکه به گل است که محیط رشد باکتری را فراهم می کنند.

علاوه بر این سفالگران برای اینکه گل انعطاف خوبی داشته باشد مقداری کف صابون به آن اضافه می کنند، بعد از گذشتن دو هفته گل آماده استفاده است، سفالگران می توانند آماده بودن گل را از بوی آن تشخیص بدهند. 

خشک کردن و پختن گل سفالگری

خشک کردن گل: خاک رس وقتی به گل رس تبدیل می شود حالت چسبنده دارد و بعد از اینکه پخته شد سخت می شود. گل رس هنگامی که خشک می شود تقریبا ۸% از آن آب می رود به این دلیل که وقتی خاک رس به گل تبدیل می شود مقداری آب جذب می کند که این مقدار آب ۳۵% از کل گل رس است.

اگر هوا رطوبت خیلی زیادی داشته باشد، گل خشک نمی شود اما اگر کم باشد گل به راحتی خشک می شود. وقتی که گل خشک می شود ذرات آن به هم نزدیک می شوند و حجم جسم کمتر می شود.

هنگام خشک شدن شیء موردنظر به دلیل اختلاف در ضخامت قسمت های مختلف سفال ممکن است ترک بردارد که برای جلوگیری از آن سفال باید بصورت طبیعی خشک شود.

مراحل پختن گل: زمانیکه درجه حرارت کوره به ۱۰۰ درجه می رسد تمام آب موجود در سفال تبخیر می شود و سفال کاملا خشک می شود. بعد از این مرحله مدت زمان پخت گل به ذرات موجود در گل بستگی دارد.

وقتی که سفال موردنظر پخته می شود تغییرات فیزیکی و شیمیایی در گل رس بوجود می آید، و گل رسی که قبل از پخت نرم و شکننده بود بعد از پخت سخت می شود و استحکام می یابد، به طور کلی پخت گل در دو مرحله صورت می گیرد که در ادامه به آنها می پردازیم:

مرحله اول: در این مرحله گل بطور کامل خشک می شود و تمام آب موجود در آن تبخیر می شود، این مرحله باید آهسته انجام شود. در بین سفالگران این مرحله به بخار شدن آب سفال معروف می باشد. سفالگران بخار و نوع دود کوره را به خوبی تشخیص می دهند.

برای اینکه هنگام پخت، سفال ترک برندارد سفالگران مقداری علف یا کاه خورد شده را با گل رس مخلوط می کنند تا هنگام پخت سفال بسوزد و فضاهای باقی مانده حالت اسفنجی پیدا کند و باعث استحکام سفال شود.

در پایان این مرحله سفالگران آتش کوره را بیشتر می کنند تا حرارت آن به ۴۰۰ درجه سانتی گراد برسد و آب شیمیایی موجود در گل که تا قبل این حرارت بدون واکنش بود از بین برود و خارج شود. عمل تبخیر آب شیمیایی بسیار مهم است و باید با دقت انجام شود.

زیرا اگر دمای کوره یک مرتبه زیاد شود امکان دارد سفال ترک بردارد و بشکند، آب شیمیایی موجود در گل رس از مواد ترکیب شده با ذرات تشکیل دهنده گل است که میزان آن معمولا ۱۴% است.

همچنین بخوانید: خشک کردن و پختن گل سفالگری

مرحله دوم: این مرحله به اکسید شدن اختصاص دارد، منظور از اکسید شدن ترکیب با اکسیژن هوا است. در هنگام پخت گل موادی که قبلا اکسید نبوده اند، اکسید و یا تجزیه می شوند که این مواد شامل مواد آلی مانند کربن و مواد غیرآلی و سولفاتها است.

این کار زمانیکه درجه حرارت به ۹۰۰ درجه سانتی گراد می رسد اتفاق می افتد. اگر اکسیژن در فضای کوره به مقدار کافی وجود داشته باشد کربن موجود در گل با پختن اکسید می شود، اما اگر اکسیژن کافی وجود نداشته باشد مقداری کربن در گل باقی می ماند و باعث می شود سفال به رنگ سیاه یا قهوه ای درآید.

مرحله سوم: این مرحله مربوط به تجزیه کوارتز است، مقدار زیادی کوارتز در داخل گل وجود دارد که با بالا رفتن درجه حرارت تجزیه می شود.

مرحله چهارم: این مرحله شیشه ای شدن یا استحاله نام دارد، زمانی که درجه حرارت از گداختن عبور کرد یک سری واکنش ها صورت می گیرد که به آن استحاله می گویند.

در سفالگری استحاله یعنی سخت شدن و شیشه ای شدن است که سفال حالت شکننده پیدا می کند. اگر درجه حرارت کوره از این هم بیشتر شود ممکن است سفال ذوب شود و از بین برود.

استحاله چیست؟

استحاله در درجه حرارت های مختلف بوجود می آید. به عنوان مثال در گل قرمز درجه حرارت لازم ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد است و در بقیه گل ها ۱۲۵۰ درجه سانتی گراد است. در مرحله استحاله گل به اندازه ۱۰% آب می رود.

چگونه گل رس خشک شده را نرم کنیم؟

گل رس اگر در هوای آزاد قرار گیرد به مرور آب موجود درآن خشک می شود، برای جلوگیری از خشک شدن گل رس بعد از هربار استفاده حتما باید توسط نایلون آن را بپوشانیم اما اگر گل رس خشک شد و خواستیم آن را نرم کنیم باید به نسبت خشکی به آن آب اضافه کنیم.

اگر گل خیلی خشک بود باید آن را خرد کنیم و داخل یک ظرف بریزیم و روی آن آب بریزیم و اجازه بدهیم تا کم کم آب جذب گل شود، بعد آن را هم میزنیم و ورز می دهیم تا نرم شود.

گل سفید سفالگری چیست؟

گل سفید سفالگری از مواد سرامیکی تهیه می شود، بطور کلی دو روش برای استفاده مواد سرامیک وجود دارد، یک روش بصورت مایع است که به آن دوغاب می گویند و روش دوم بصورت گل سفالگری است. این نوع گل چسبندگی بالایی دارد و در زمان کوتاهی خشک می شود.

دمایی که این نوع گل در حالت بیسکوییت و خام می تواند تحمل کند ۹۸۰ تا ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد است و بعد از لعاب خوردن هم در دمای ۱۰۴۰ تا ۱۰۶۰ درجه سانتی گراد حرارت می بینند.

تمام اشیائی که با گل رس ساخته می شوند و همینطور تمام روش هایی که در ساخت سفال مانند چرخی، دستی و غیره استفاده می شود با استفاده از گل سفید سرامیک هم قابل استفاده است و می توان اشیاء مختلفی با آن ساخت.

در این مطلب قصد داریم راجع‌به چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی و به‌طور کلی چاپ سابلیمیشن صحبت کنیم، اگر شما در این حرفه‌ی پرکاربرد فعالیت دارید و یا قصد انجام این کار را دارید، تا آخر این مطلب با شهر سفال همراه باشید.

ما در این مقاله علاوه بر چاپ سابلیمیشن، درباره‌ی لیوان‌های سرامیکی که مخصوص این کار هستند و در شهر لالجین توسط دستگا‌ه‌های تمام اتوماتیک تولید می‌شوند نیز صحبت خواهیم کرد.

مطالبی که در اینجا مطالعه می‌کنید

• چاپ سابلیمیشن چیست؟
• موارد کاربرد چاپ سابلیمیشن
• مزایای چاپ سابلیمیشن چیست؟
• وسایل موردنیاز چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی
• نحوه‌ی چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی
• خرید عمده لیوان سرامیکی چاپ سابلیمیشن
• لیوان سرامیکی تبلیغاتی

چاپ سابلیمیشن چیست؟

چاپ سابلیمیشن یا تصعید یک نوع روش چاپ دیجیتال است که در آن با استفاده از دستگاه مخصوص این کار می‌توان به روی تی‌شرت، لیوان، پارچه و غیره چاپ عکس یا نوشته انجام داد.

شاید برای شما سؤال پیش بیاید که چرا نام دیگر چاپ سابلیمیشن، تصعید است؟

همان‌طور که همه‌ی ما می‌دانیم، در طبیعت چند مدل تبدیل حالت داریم که یکی از آن‌ها تبدیل حالت جامد به گاز یا عمل تصعید است.

این تبدیل حالت زمانی رخ می‌دهد که جسم جامد تحت دمای ۱۸۰ درجه‌ی سانتی‌گراد قرار بگیرد و مستقیم از حالت جامد به گاز تبدیل شود، در این حالت عمل تصعید یا سابلیمیشن انجام شده است.

حال ما از این تبدیل حالت استفاده می‌کنیم و چاپ سابلیمیشن را انجام می‌دهیم، در این روش می‌توانیم یک تصویر را از روی کاغذ مخصوص به روی اشیاء انتقال دهیم.

این روش بسیار مقرون به صرفه و کم هزینه است، از این روش می‌توانیم برای انجام کارهای تبلیغاتی و سایر موارد استفاده کنیم، که بهترین روش تبلیغات چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی است.

موارد کاربرد چاپ سابلیمیشن

چاپ روی پارچه، تی‌شرت، کلاه و…

چاپ روی انواع تابلوی چوبی، آلومینیوم و فلز

چاپ روی قاب موبایل، جاسویچی، لیوان

چاپ روی شاسی عکس و …

مزایای چاپ سابلیمیشن چیست؟

هزینه‌ی کم و مقرون به صرفه

کیفیت بسیار زیاد

امکان چاپ روی بسیاری از محصولات

ماندگاری طولانی

و ….

وسایل موردنیاز برای چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی

۱_ دستگاه سابلیمیشن

دستگاه‌های مختلفی برای چاپ سابلیمیشن وجود دارد که شامل دستگاه نیمه اتوماتیک، تمام اتوماتیک و دستی است، برای چاپ لیوان و ماگ هم دستگاه چاپ سه بعدی وجود دارد.

۲_ پرینتر سابلیمیشن

با استفاده از پرینتر طرح موردنظر روی کاغذ چاپ می‌شود، که چاپگر مناسب لیوان سرامیکی سایز کوچکی دارد.

۳_ جوهر سابلیمیشن

دستگاه چاپ سابلیمیشن جوهر مخصوص دارد و نباید از جوهر معمولی در آن‌ها استفاده کرد.

۴_ کاغذ مخصوص چاپ

استفاده از کاغذ باکیفیت برای یک خروجی باکیفیت در چاپ سابلیمیشن بسیار مهم است زیرا کاغذ با کیفیت جوهر را به خوبی به شیء موردنظر انتقال می‌دهد.

۵_ چسب نسوز مخصوص چاپ

برای اینکه کاغذ چاپ روی شیء موردنظر به خوبی تثبیت شود از چسب نسوز استفاده می‌کنند تا کاغذ روی محصول جابجا نشود.

۶_ مواد خام سابلیمیشن

مواد خام اولیه در این کار بسیار مهم هستند، زیرا استفاده از مواد باکیفیت باعث می‌شود که نتیجه‌ی کار بسیار رضایت‌بخش باشد.

نحوه‌ی چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی

در این روش ابتدا تصویر موردنظر که قبلا توسط سیستم طراحی شده را با استفاده از پرینتر و جوهر مخصوص سابلیمیشن روی کاغذ مخصوص چاپ می‌کنند.

سپس کاغذ چاپ شده را با استفاده از چسب نسوز روی لیوان قرار می‌دهند و آن را با استفاده از دستگاه‌های پرس حرارتی تحت حرارت ۱۸۰ تا ۳۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد قرار می‌دهند (که این دما بستگی به مواد خام ما دارد) .

برای چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی، ماگ، گلدان و محصولات این چنینی است، از دستگاه پرس حرارتی مدور استفاده می‌شود تا بعد از چند دقیقه عکس روی شیء چاپ شود.

مطلب ما به نحوه‌ی چاپ سابلیمیشن ختم نمی‌شود، هدف ما از گفتن این مطالب این است که شما با این کار آشنا شوید و اطلاعاتی راجع‌به آن کسب کنید.

در ادامه می‌خواهیم راجع‌به لیوان‌های سرامیکی تولید شده در شهر سفال که مخصوص چاپ سابلیمیشن هستند صحبت کنیم.

در لینک زیر می‌توانید لیوان‌های سرامیکی مخصوص چاپ سابلیمیشن را مشاهده کنید و آن‌ها را به صورت عمده و خرده تهیه کنید.

چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی

همان‌طور که گفته شد این کار برای محصولات مختلفی استفاده می‌شود که در اینجا چاپ روی لیوان سرامیکی مدنظر است.

لیوان‌های سرامیکی مخصوص چاپ سابلیمیشن در تولیدی شهر سفال ساخته می‌شوند و به صورت عمده جهت استفاده چاپ سابلیمیشن به فروش می‌رسند.

این لیوان‌ها بسیار با کیفیت هستند و بسیار مناسب انجام این کار می‌باشند.

خرید عمده لیوان سرامیکی چاپ سابلیمیشن

اگر به دنبال تولیدی لیوان‌ سرامیکی مخصوص چاپ سابلیمیشن هستید، ما می‌توانیم به شما کمک کنیم، لیوان‌هایی که در شهر سفال تولید می‌شوند مخصوص چاپ سابلیمیشن هستند.

لیوان سرامیکی تبلیغاتی

لیوان‌های سرامیکی ساده و سفید بیشتر برای کارهای تبلیغاتی استفاده می‌شوند و به عنوان تبلیغ کسب و کار به دیگران هدیه داده می‌شوند.

از این رو چاپ سابلیمیشن لیوان سرامیکی این روزها بسیار باب شده و افراد زیادی مشغول به این کار هستند و یا برای تبلیغ کسب و کار خود این روش را استفاده می‌کنند.

در راستای این مطلب پیشنهاد می‌شود، مطلب ظروف سرامیکی مصرفی، که درباره‌ی ظروف غذاخوری سرامیکی تولید شده در شهر سفال است را نیز مطالعه کنید.

مطلب ما در اینجا به پایان می‌رسد، امیدواریم که اطلاعاتی خوبی راجع‌به چاپ سابلیمیشن روی لیوان سرامیکی کسب کرده باشید.
اگر شما به این کار مشغول هستید و تجربه‌ی کافی دارید، ممنون می‌شویم نکات مثبتی که مطلب ما را کامل می‌کند و برای دیگران مفید است را در قالب کامنت برای ما بنویسید، و هرگونه سؤال راجع‌به لیوان‌های سرامیکی دارید از ما بپرسید.

کودکان ذهنی باز و خلاق دارند و در این مورد با بزرگسالان متفاوت هستند. از این رو سفالگری کودکان و بازی آنها با گل رس و ساخت اشکال تخیلی می تواند باعث شکوفایی استعداد آنها شود. این کار علاوه بر این که سرگرم کننده و لذت بخش است، برای افزایش EQ آنها نیز بسیار مفید است. کودکان هنگام بازی با گل و فشردن آن، همه انرژی منفی خود را در گل تخلیه می کنند. از نظر روانشناسی کودکان دوست دارند همواره مورد تایید اعضای خانواده و دیگران قرار بگیرند از این رو با ساخت اشیاء تخیلی با گل می توانند تعریف و تمجید اطرافیان را داشته باشند.

در ادامه مقاله بیشتر راجع به سفالگری کودکان صحبت خواهیم کرد، پس با شهر سفال همراه باشید.

فواید سفالگری برای کودکان

همانطور که پیش تر اشاره شد سفالگری کودکان باعث افزایش خلاقیت و هوش آنها می شود به این دلیل که برای چند ساعت ذهن و فکر خود را روی ساخت یک چیز مشغول می کنند و تمرکز می کنند این باعث می شود که کودک برای ساخت یک شیء خلاقیت به خرج دهد و یک چیز جدید بسازد.

بازی با گل و ساخت اشکال مختلف بیشتر برای کودکانی که بیش فعالی دارند و نمی توانند تمرکز کنند مفید است، این کودکان با ساخت اشکال مختلف و تشویق آنها توسط دیگران باعث افزایش اعتماد بنفس و همینطور آرامش آنها می شود.کودک هنگام کار با گل آزادی دارد و می تواند هرچیزی که دوست دارد بسازد همین باعث افزایش اعتماد بنفس آن می شود. بیشتر روانشناسان برای پی بردن به شخصیت و استعداد کودکان از این روش استفاده می کنند.

همینطور کودکان با این کار یاد می گیرند که هنگام مواجه شدن با مشکلات چگونه با آنها برخورد کنند و مشکل خود را حل کنند، پس هنگام بازی با گل اگر کودک شما دچار مشکلی شد اجازه دهید تا خودش مشکل را حل کند. سفالگری کودکان در روابط اجتماعی آنها نیز تاثیر مثبت دارد، این حرف زمانی تحقق می یابد که کودک شما در یک کار گروهی و در کنار سایر هم سن و سالان خودش به این کار بپردازد و نتیجه آن این می شود که در آینده در محیط مدرسه و جامعه بزرگتر بهتر ظاهر شود.

•  خرید گل رس بهداشتی

سفالگری کودکان در مهارت های حرکتی چه تاثیری دارد؟

کودکان هنگام سفالگری چند عضو از بدن خود را درگیر می کنند مانند چشم، دست، بازو و سایر اعضای بدن. به همین دلیل یکی از فواید مهم سفالگری کودکان بهبود مهارت های حرکتی آنهاست. تجربه نشان داده کودکانی که با گل سر و کار دارند و با آن بازی می کنند در آینده خط بهتری خواهند داشت.

کودکان با سفالگری چه چیزهایی یاد می گیرند؟

اگر شما چیزی که کودکتان با گل ساخته را نگه دارید و یا آن را از طرف او به کسی هدیه دهید باعث ارزش گذاشتن به کار او می شود و اعتماد بنفس او را بالا می برد و یاد می گیرد که اگر با مشکلاتش دست و پنجه نرم کند نتیجه می گیرد و پیروز می شود و این را در بزرگسالی در زندگی خود استفاده می کند. کودکان هنگام بازی با گل به خوبی متوجه می شوند هر حرکتی که انجام می دهند روی گل تاثیر می گذارد و شکل آن را تغییر می دهد.

روش های سفالگری کودکان

کودکان هم می توانند با دست های خود اشکالی را بسازند و هم می توانند با چرخ سفالگری کار کنند که چرخ های سفالگری مخصوص کودکان و در سایزهای کوچک در بازار موجود است.

سفالگری کودکان با دست

در اینجا سه روش مختلف داریم، روش فشاری، فتیله ای و ورقه ای.

• روش فشاری برای ساخت اشیاء کوچک استفاده می شود و یکی از ساده ترین روش ها برای کودکان است و در آن کودکان با فشار دادن و به اصطلاح نیشگون گرفتن گل می توانند اشکال مختلف را بسازند.
• در روش فتیله ای لوله های با طول های مختلف از گل را می سازند و این لوله ها را روی هم قرار می دهند و به این صورت اشکالی را می سازند.
• در روش ورقه ای تکه هایی از گل را به وسیله وردنه صاف می کنند و با اتصال آنها به هم طرح موردنظر را می سازند.

سفالگری کودکان با چرخ سفالگری

چرخ های سفالگری مخصوص کودکان مانند اسباب بازی هستند و با باتری کار می کنند. این چرخ ها مانند چرخ های بزرگ مجهز نیستند اما می توانند پاسخگو و سرگرم کننده کودکان باشند. هنگامی که چرخ را روشن می کنید و پا روی پدال می گذارید دایره ای که روی چرخ قرار دارد شروع به چرخیدن می کند. بعضی از چرخ ها هم پدال ندارند و با یک دکمه می توان سرعت چرخ را کم و زیاد کرد. بعد از راه انداختن چرخ یک تکه گل را که ورز داده و به حالت کله قند درآورده اید را روی چرخ قرار دهید و اجازه دهید کودکتان کار خود را به تنهایی انجام دهد، البته خوب است که ورز دادن گل را نیز خود کودک انجام دهد و شما فقط به او کمک کنید.

در حین کار در یک ظرف کوچک مقداری آب بریزید و کنار فرزند خود قرار دهید تا در صورت نیاز دست های خود را خیس کند. این چرخ های سفالگری بیشتر برای سنین ۸ تا ۱۴ سال مناسب هستند. هنگام خرید چرخ سفالگری به خاطر داشته باشید که ابزار و وسایل دیگری مانند پیش بند، گل رس بهداشتی، ابزار مخصوص پلاستیکی یا چوبی، قلم مو و گواش در رنگ های مختلف را نیز تهیه کنید.

سفالگری کودکان در منزل

برای اینکه کودکان در منزل سفالگری کنند باید یک سری ابزار مخصوص سفالگری کودکان تهیه کنید تا راحت تر بتوانند این کار را انجام دهند و سعی کنید از رنگ های شاد استفاده کنید تا آنها را برای انجام دادن این کار تشویق کنید. ابزاری که تهیه می کنید حتما متناسب با سن کودک باشد تا مشکلی پیش نیاید.

در روزهای اول بعد از آماده کردن وسایل همراه کودک خود باشید و نحوه کار با وسایل را به او آموزش دهید اما بعد او را تنها بگذارید تا با استفاده از تخیلات خود چیزی که دوست دارد را بسازد در این صورت او تصور می کند که شما کار بزرگی را به او سپرده اید و همانطور که پیش تر گفته شد نهایتا این کار باعث افزایش اعتماد بنفس او می شود.

امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد و در نهایت به شما پیشنهاد می دهیم تا حد ممکن شرایطی را فراهم کنید تا فرزند شما بتواند کار با گل و ساخت اشیاء را تجربه کند این کار حتما برای او مفید خواهد بود.

راستی! خوشحال میشیم در   کانال تلگرام   یا   پیج اینستاگرام   شهر سفال عضو بشید.

تکنیک راکو یک تاثیر اتفاقی روی بدنه سرامیکی است که در آن هیچ خواسته یا انتظاری نیست و آنچه پیش می آید زیباست. در این تکنیک طرح هایی که روی ظروف ایجاد می شود از دیگری متفاوت بوده و تکرار کاملا یکسان یک اثر امکان پذیر نیست، پس از هر محصولی که با این روش ساخته می شود فقط یک عدد در دنیا وجود دارد. با شهر سفال همراه باشید.

آشنایی با تکنیک راکو

تکنیک راکو روشی است که سرعتی بیشتر به تولید بخشیده و نتیجه ای ببار می آورد که ممکن است در روش های معمولی به علت طولانی بودن مراحل تولید بدست نیاید. روش راکو که ما امروزه بکار میگیریم بوسیله هنرمندان ژاپنی در قرن شانزدهم میلادی توسعه پیدا نموده است.

چیوجیرو (Chiojiro) که در سال ۱۵۹۲ میلادی فوت نمود و فامیل او که به نام فامیل راکوساز معروف شدند ظروف مراسم چای خوران را تهیه نمودند. فرم این ظروف شباهت زیادی به ظروف دست ساز و طبیعی دارد. این ظروف که بسیار ساده و بدون تزئین ساخته شده بصورت یکی از نمونه های زیبایی ظروف مراسم چای خوران مردم ژاپن درآمد.

کاسه های راکوی ژاپنی به دو گروه تقسیم می شوند، راکوی قرمز که از گلهای رس معمولی یا خاکی رنگ ساخته و به وسیله لعاب ضخیمی پوشانده شده که گاهی بر روی دوغاب اخرا زده می شود. رنگ اینگونه ظروف شیری یا مات گونه قهوه ای قرمز روشن یا قهوه ای صورتی می باشد. سایه روشن و ناصافی لعاب باعث ایجاد تنوع و موج های لعاب، نرمی خاص سطحی را بوجود می آورد. نقطه پخت این لعاب ها در حدود ۸۹۰ درجه یا کمتر می باشد.

• خرید گلدان سرامیکی

تفاوت راکوی سیاه با راکوی قرمز

لعاب راکوی سیاه که تفاوت چندانی با قرمز ندارد در حرارتی خیلی بیش از آن یعنی ۱۱۸۰ درجه پخته شده و عموما برای آنها از سنگ های بستر رودخانه کامو در کیوتو Kyoto استفاده میشده است. این نوع لعاب سیاه معمولا جوش دار و مانند سنگ های خیس رودخانه بنظر میرسد. راکو سیاه یا قرمز هر دو مثل سفال های دیگر خام پز میشوند.

همچنین بخوانید: بررسی و ساخت لعاب نمکی

پخت لعاب راکو

پخت لعاب راکو معمولا در کوره های ابتدائی چوب سوز انجام میشده. کوره راکوی ژاپنی بصورت استوانه ساخته میشود که از بالا پر و خالی میگردد. آتشدان آن در زیر کوره و شبیه کوره های بزرگ خام پزی قرار دارد. ظروف راکو بطریقه عادی خام پز میشوند. پس از لعاب زدن اجازه میدهیم تا در بالای کوره خشک شود سپس آن را در کوره ای که تا حرارت قرمز رسیده است قرار میدهیم.

پس از آنکه لعاب راکو بر روی سفال بحالت ذوب درآمد آن را از کوره خارج نموده و اجازه میدهیم تا بسرعت سرد شود. در بعضی از کوره ها اجازه می دهیم که سفال در کوره سرد شود. ولی در لعاب راکوی سیاه همیشه ظرف را با انبر از کوره خارج میکنیم تا سطح کمی ناهموار بدست آید. کاسه هائی را که از کوره خارج میکنیم همیشه دارای محل زخمی انبر می باشند.

کاسه های ساخته شده به روش راکو

کاسه هایی که به وسیله لعاب راکو ساخته میشوند با توجه به نوع استفاده آنها در مراسم چایخوران دارای بهترین کاربرد میباشند. آنها دارای شخصیت خودمانی و خصوصی ای هستند که با حداکثر استفاده از ابزار و چرخ و بدون جزئیات تزئینی ساخته شده اند. لعاب این سفالها ساده بوده و به هیچ وجه از مشخصات ویژه برخوردار نمیباشد. ظروف راکو دارای تاءثیر فوق العاده ای بوده که بایستی علاوه بر مشاهده عملا آنها را با دست لمس نمود. آنها مخصوصا برای چای خوران درست شده و در آن مجلس خیلی جالب تر از موزه و هر جای دیگر خود را نشان میدهد.

• خرید گلدان سفالی

توضیحات بیشتر از روش راکو

روش راکو در آمریکا بر خلاف ژاپن مسیر دیگری را پیموده است و حتی از این نوع سفال استفاده های متنوعی شده است. برخلاف محدودیت های فرم و رنگ در غرب، راکو با لعاب و فرمهای گوناگون و حتی بدون توجه به استفاده عملی ساخته میشود. ولی با وجود اینها هنوز راکو است که آثار قدیم و جدید را به یکدیگر ربط میدهد.

روش راکو بسیار آسان است و برای تولید آن احتیاج به چرخ یا ابزارهای پیچیده دیگر ندارد. گلی بایستی انتخاب کرد که بتواند هنگام قرار دادن در کوره گرم، شوک حرارتی را تحمل نموده و هنگام سرد شدن هم باز در مقابل ترک خوردگی مقاومت داشته باشد. از خاک سنگواره ای زبر معمولا استفاده میشود، در حرارت ۱۰۵۰ درجه خام پز می شود.

گل بایستی اقلا دارای ۵۰ درصد خاک نسوز و ۲۰ درصد شاموت باشد. خاک بدنه نبایستی دارای سیلیس باشد. فرمول زیر ترکیب عمومی این خاک را نشان میدهد:

خاک سنگواره ای (حرارت بالا)                            ۳۰%

خاک نسوز                                                     ۲۵%

 بال کلی                                                        ۱۵%

فلدسپار                                                         ۵%

شاموت (سفال نرم شده)                                 ۲۵%

انواع بسیار زیادی از خاکها برای استفاده راکو بکار میروند. تنها عاملی که بایستی به آن توجه داشت مقاومت در برابر شوک حرارتی و انعطاف پذیری برای فرم پذیری میباشد. انتخاب رنگ گل اهمیت چندانی ندارد چون هنگامی که سفال بسرعت سرد میشود معمولا به رنگهای سفیدگون و خاکی روشن در می آید.

اگر ظروف را در مرحله خام پز زیاد حرارت بدهیم بدنه آن سخت شده و نمیتواند در مقابل تغییر درجه حرارت سريع مقاومت نماید. ساختمان مولکولی بدنه باید دارای خلل و فرج بوده و از کم مقاومتی آن ترسی نداشت. برای تزئین ظروف راکو میتوان از دوغاب های لعاب در مرحله خامی استفاده نمود. دوغاب لعابی بایستی دارای فلاکس کافی باشد تا بتواند بخوبی به بدنه جذب شود، در غیر اینصورت از روی سفال پوسته کرده و میریزد. از رنگهای زیر لعابی هم میتوان به همین طریق استفاده نمود. مرحله پخت لعاب راکو عملا تفاوت چندانی با سفالهای دیگر ندارد.

لعابهای سربی بعلت زود ذوبی و بی دردسر بودن مناسب ترین لعاب برای راکو میباشند. فرمول زیر ترکیب متداول لعاب سربی راکو را نشان میدهد:

 سرب سفید                                                  ۵۵%

 سیلیس                                                       ۲۵%

 فلدسپار                                                       ۱۰%

گل رس                                                        ۵%

کربنات کلسیم                                               ۵%

این لعاب را میتوان مات کرده و یا با رنگ های لعابی به رنگ دلخواه درآورد لعابهای با مقدار بیشتر سرب هم گاهی مورد استفاده قرار میگیرد. چون سرب خام برای سلامتی خطرناک می باشد بایستی هنگام استفاده از آن دقت کافی بکار برد. همینطور چون این لعاب پس از پخته شدن در مقابل اسیدهای ضعیف مانند آب میوه جات و غیره محلول می باشد، نبایستی در آن ها آب میوه و یا مواد محلول غذایی نگهداری نمود.

گرچه ساختن و استفاده راکو در ظروف غذاخوری مورد گفت و گوی بسیار است ولی بهتر به نظر می رسد که سفالگر از ساختن سفالی که ممکن است برای سلامتی خطر داشته باشد خودداری نماید زیرا لعاب های سربی که در حرارت حدود ۹۴۵ درجه پخته میشود نرم و سمی میباشد.

لعاب راکو در مدت کوتاهی پخته شده و اغلب اوقات بر حرارت کافی نمیرسد لذا از لحاظ ایجاد مسمومیت مشکوک میباشد. در صورتیکه لعاب سربی اگر بطريقه معمولی پخته شده و به حرارت کافی برسد برای استفاده کاملا مناسب است. لعابهای بدون سرب سفالگر را از ناراحتی مسمومیت رها کرده برای این منظور میتوان از فرمول ترکیب زیر که در حرارت ۹۴۵ درجه پخته میشود استفاده نمود:

کلمانیت                                                     ۵۰%

فلدسپار                                                     ۲۰% 

کئولین                                                       ۱۰%

کربنات دوسود                                             ۱۰%

همچنین بخوانید: انواع لعاب سرامیک و ویژگی هریک

اقدامات لازم بعد از پخت سفال به روش راکو

پس از آنکه ظرف ساخته شد اجازه میدهیم تا خشک شده بعد آن را خام پز می کنیم تا آماده لعاب زدن شود. ظروف سپس طبق معمول لعاب زده و آماده پخت میشود. کوره را روشن نموده و به حرارت قرمز می رسانیم. هر نوع کوره ای را میتوانیم مورد استفاده قرار بدهیم مشروط بر آنکه دارای در باشد تا بتوانیم سفالهای پخته را بوسیله انبر از آن خارج کنیم. مطمئن میشویم که سفال کاملا خشک شده و آب خود را از دست داده زیرا در غیر این صورت در هنگام ورود به كوره لعاب پوسته شده و ترک خواهد خورد. میتوان چند ظرف را با همدیگر در کوره قرار داد.

معمولا هنگام قرار دادن سفال ها ممکن است قدری حرارت از دست برود که پس از قرار دادن مجدد درب کوره حرارت کوره بالا خواهد رفت و در حدود ۱۵ دقیقه ظرف سرخ شده و لعاب شروع به ذوب شدن مینماید. وقتی جوش زدن لعاب تمام شده و سطح آن صاف شده سفال را با انبر از کوره خارج نموده و اجازه میدهیم تا در هوای آزاد سرد شود. بتدریج رنگ قرمز سفال تیره تر شده و پس از سرد شدن کامل به رنگ اصلی خود برمیگردد. میتوان سفال را پس از خارج نمودن از کوره در سطل آبی فرو برد ولی این کار باعث کم مقاومت شدن سفال میگردد.

برای بوجود آوردن اتمسفر احيائی میتوان راکو را پس از خارج نمودن از کوره در سطلی از خاک اره، کاه و یا برگ درخت فرو برد، نبودن هوای کافی باعث میشود تا این مواد سوختنی گاز کربن خود را آزاد نماید تا باعث تاءثیر گذاشتن بر بدنه و لعاب سفال گردد. دود در بدنه سفال نفوذ نموده و باعث سیاهی آن میگردد. چروک خوردگی های لعاب بیشتر تحت تاثیر این سیاهی قرار میگیرد.

دود دادن تاءثیری در سطح راکو بوجود می آورد که نمیتوان آن را با روشهای دیگر سفالگری ایجاد نمود. تاریک و روشنی گل، موج لعاب را الزامی میکند. وقتی سفال را پس از پختن درون سطل قرار میدهیم تا سرد شود لعاب های دارای اکسید مس ایجاد سایه قرمز و یا تلوءلو مینائی مینماید. با افزودن ۵درصد نیترات نقره به لعاب سطح فلزی با تلولو پر طاوسی بدست می آید.

افزودن ۲ یا ۳ درصد کلرید قلع این تاءثیر را شدت می بخشد. آزادی عمل و کناره گیری از دقت بسیار باعث آن میشود که راکو حالت تند و زننده نداشته و در عوض دارای تاءثیری آرام و آنتیک مانند باشد. سفالگر میتواند هنگامی که راکو درون سطل مملو از برگ یا کاه در حال سرد شدن است توسعه رنگ مینائی آن را کنترل کند.

مینائی که با روش راکو بدست می آید مانند مینای معمولی نبوده و متاسفانه پس از چند ماه تلوءلوء خود را از دست خواهد داد. گرچه روش راكو بسیار آسان بنظر میرسد ولی دست توانای هنرمند سفالگر است که میتواند از آمیختن خاک با تجربه خود اثری جاودانی و زیبا بوجود آورد.

امیدواریم مطلبی که با موضوع تکنیک راکو مطالعه کردید، تا حدودی شما را با این هنر زیبا آشنا کرده باشد.